Deze zomer staat in het teken van Weerspiegeling. Je komt het thema tegen in de Verbeeldingsroute, eerder in de fotowedstrijd en onze cursisten gingen ermee aan de slag. Docent Evelien Oosterling (Vrij Textiel Atelier en Jeans Café) vertelt je er meer over. 

Wat roept het thema Weerspiegeling bij je op? Hoe vertaal je dit naar textiel of andere materialen?  
Als het om de letterlijke weerspiegeling gaat: als kind van de zee (opgegroeid bij Groede) denk ik vooral aan de schitterende zilveren weerspiegeling op het water tijdens het zwemmen, ogen half dichtgeknepen in het gouden avondlicht, een oneindige spiegel voor me uitgestrekt en zelf reflecterend op het leven.

Als het om de figuurlijke weerspiegeling gaat: als eerste komt in mij op, ogen, spiegels van de ziel, maar ook jezelf aan een ander spiegelen en vice versa. Een bovenal ook jezelf in de spiegel kunnen aankijken, in relatie tot de ander, tot de wereld . Meestal draagt dit wel iets van een morele waarde in zich…trouw zijn aan jezelf. Of, de uitdaging hoe je jezelf in de spiegel kunt aankijken als consument met moderne slavernij in bijvoorbeeld de textielindustrie, mijn vakgebied. 

Met deze gedachten ben ik aan de slag gegaan om een workshop voor 2 augustus voor te bereiden. Ik liet me leiden door een tentoonstelling in het wereldmuseum in Amsterdam. Hedendaagse kunstenaars hielden de westerse wereld een spiegel voor over hoe hun cultuur toegeëigend werd en wordt. Ik was vooral onder de indruk van een groot kleed met in prachtig kleurverloop opgerolde Afrikaanse stoffen en werken met spiegels erin.

Ik laat mij ook inspireren door 2 vuistdikke boeken van Henriëtte Beukers, een van de grootste verzamelaars in Nederland van textiel van over de hele wereld. Zij heeft dat allemaal gedocumenteerd met foto’s en beschrijvingen.

Welke kunstenaars inspireren je als het om dit thema gaat? 
In de kunstgeschiedenis kom je veel voorbeelden tegen met dit thema: portretten van vrouwen voor de spiegel met soms de nadruk op het (half)naakte lichaam of juist de nadruk op hoe vrouwen zich in de tijdgeest kleden.

De weerspiegeling op water is op oneindig veel manieren uitgedrukt, de impressionisten bijvoorbeeld met een lichtheid in zoveel kleuren. Ik kan niet direct een specifiek voorbeeld noemen.

Werk je zelf momenteel aan projecten die met weerspiegeling te maken hebben? Zo ja, kun je iets vertellen over je creatieve proces?  
Ja, ik geef tijdens de Verbeeldingsroute een workshop in het thema weerspiegeling.

Hoe behandel je dit thema in je lessen? Zijn er oefeningen of voorbeelden die studenten prikkelen?  
Het thema weerspiegeling heb ik met mijn cursisten behandeld in een aparte workshopdag in april. Daar heb ik de letterlijke weerspiegeling behandeld met als doel dit uit te beelden op/met textiel. We hebben stoffen gemanipuleerd om glinstering of rimpeling te verkrijgen. Dit door middel van epoxy, het bewerken van synthetische stoffen met een heatgun, afdrukken met gelli plate en transferverf. Maar ook door stof op verschillende manieren te plooien. Met die experimenten konden de cursisten aan de slag voor een groter werk. Enkele resultaten zijn te zien in werken van cursisten die momenteel bij Toonbeeld hangen.

Vind je de letterlijke interpretatie (bijv. spiegelingen in water) interessanter, of juist de metaforische kant (identiteit, herhaling, contrast)? De  letterlijke weerspiegeling  vind ik een prachtig thema om in een kunstwerk te verwerken. Vooral bomen met al hun vormen en vogels in al hun verschijningsvormen zijn ontzettend veelzijdig. Mijn voorkeur gaat echter uit naar de figuurlijke benadering van weerspiegeling.

Er zijn zoveel uitdrukkingen met het woord spiegel erin. In het werken met zoveel verschillende cursisten zijn de gesprekken die ontstaan over een onderwerp altijd gouden momenten. En ja… dan houden we elkaar spiegels voor en spiegelen we ons aan elkaar, het kan alle kanten op voordat we daadwerkelijk starten met een kunstwerk. Bij het werken rondom weerspiegeling is de uitdaging groter als het om de figuurlijke benadering gaat; eruit halen wat er vanbinnen sluimert en technische ondersteuning te bieden bij het ontstaan van een kunstwerk in textiel. Nu ik al een aantal jaren een redelijk vaste groep heb is het ook verrassend, of juist niet, dat ik de personen in hun werken herken. Ik herken als het ware hun spiegelbeeld!